Biorę dziś na warsztat temat, który każdemu psiarzowi spędza sen z powiek! A to za sprawą tego, że dobrostan naszego przyjaciela jest ( i powinien być!) zawsze na pierwszym miejscu! Jeśli czujecie się zagubieni w kwestii dbania o psie zdrowie lub po prostu chcecie odhaczać tematy na swojej check-liście i upewnić się że o niczym nie zapomnieliście, czytajcie dalej!
Gdybym miała najkrócej określić co musicie sobie wziąć do serca to byłyby to trzy aspekty:
1. Obserwacja
2. Profilaktyka i konsultacja
3. Własna edukacja
Żaden z nich nie istnieje bez reszty, a co dokładnie mam na myśli? Już spieszę wyjaśnić!
OBSERWACJA
Na pewno każdy z Was zna taką historię: „przychodzi Baba do weterynarza z psem, który albo słania się na nogach, albo ma na ciele guza wielkości własnej głowy (brutalny opis? Oj nie, to niestety jest rzeczywistość), weterynarz powstrzymując się od popełnienia rękoczynu pyta „od kiedy jest problem?” otrzymuje opcjonalnie dwie informacje: 1. „nooo Panie doktorze od wczoraj to się pojawiło, od wczoraj!” 2. „no wie Pan, wymiotuje i ma biegunki od 3 miesięcy” KURTYNA.
Słuchajcie! Waszym OBOWIĄZKIEM jest obserwacja psa i szybkie reagowanie. Jeśli cokolwiek odbiega od standardu, wydaje się być nietypowe dla Waszego pupila zainteresujcie się tym i interweniujcie.
Jeśli nie jesteście pewni czy to co obserwujecie jest normą – zapytajcie weterynarza, szybki telefon z zapytaniem „czy powinienem się niepokoić, co zrobić?” może oszczędzić Wam wielu zdrowotnych komplikacji u psa!
To Wy jesteście z Waszym zwierzakiem na co dzień, tylko Wy możecie zauważyć drobne zmiany.
Co monitorować na co dzień?:
- Zachowanie i nastrój
- Ilość spożywanej wody i jedzenia (jeśli pies ma do karmy stały dostęp)
- Masę ciała (!)
- Ilość oddawanego moczu (oraz jego kolor, gęstość i zapach) i kału
- KUPĘ! (serio, to wspaniałe i kompleksowe źródło informacji!)
- Stan uzębienia i jamy ustnej (ilość kamienia nazębnego, stan dziąseł i błon śluzowych)
- Ruch
- Ilość i jakość snu
Jeśli macie trudności z zapamiętaniem wszystkiego dobrym pomysłem jest prowadzić dziennik w którym możecie zapisywać najważniejsze informacje oraz daty badań, szczepień itp. Dzięki temu wszystko jest w jednym miejscu.
Dziennik sprawdzi się szczególnie, jeśli Was pies ma nawracające kłopoty zdrowotne lub gdy weterynarz (lub inny specjalista) prosi o szczegółowe informacje.
Nie zapomnicie także o tym, że pora na szczepienie lub badanie kontrolne!
Przygotowałam dla Was krótką ściągę, co powinno Was niepokoić, pamiętajcie każdy psiak jest inny, odnieście swoje obserwacje do własnego zwierzaka, to że Was 10 letni golden ma mniejszą ochotę biegać niż 5cio miesięczny JRT sąsiada nie znaczy że z Waszym psem jest coś nie tak ?
Na co zwrócić uwagę:
- Nagła niechęć do ruchu, spacerów, interakcji
- Nagły wzrost aktywności, bark możliwości zrelaksowania się, zwiększona lękliwość
- Apatia, spadek nastroju, nadmierna senność
- Zaburzenia ruchu, kulawizna
- Brak apetytu
- Nadmierne łaknienie, także na rzeczy nieprzeznaczone do jedzenia, spożywanie przez psa odchodów itp.
- Biegunki (mam tutaj także na myśli nieuformowane kupy, lekko luźne, kupy ze śluzem, krwią itp.)
- Utrudnione wypróżnianie się (charakteryzuje się tym, że pies kilkukrotnie bezskutecznie próbuje się wypróżnić, „drepcze” w trakcie wypróżniania, stolec jest suchy, piaszczysty)
- Wymioty
- Nadmierne drapanie się
- Wszelkie zmiany skórne
- Pojawienie się guzków, kulek, narośli, zgrubień itp
- Wycieki z oczu, nosa, gruczołów okołoodbytowych, narządów rozrodczych i wydalniczych
- Tkliwość lub bolesność konkretnej partii ciała
- Utrudniona koordynacja ruchowa, wpadanie na przedmioty itp.
- Nadmierne dyszenie, utrudniony oddech, chrapliwy oddech
- Nagły spadek masy ciała
- Szybki wzrost masy ciała (pomimo odpowiedniego żywienia)
Gdybym dostała 2zł, za każdym razem gdy usłyszałam „on tak ma” wygłoszone z machnięciem ręką na psią dolegliwość zostałabym milionerem, serio… Niestety we wszystkich niemalże tych przypadkach okazało się, że zachowanie, ruch czy inny objaw dało się zlikwidować lub znacznie zredukować po wdrożeniu odpowiedniego leczenia, zmiany diety czy trybu życia lub rehabilitacji.
Obserwujcie więc swoje psiaki i nie pozostawajcie obojętni!
PROFILAKTYKA I KONSULTACJA
Jeśli właśnie wpadliście w panikę, że coś możecie przeoczyć lub po prostu nie macie pojęcia czy faza podparcia kończyny Waszego psa jest odpowiednio długa, spieszę Was uspokoić.
Nie musimy być ekspertami od wszystkiego i całe szczęście! Do swojego psiego kalendarza warto dopisać wizyty u specjalisty i badania kontrolne.
Dziś napiszę Wam o tym jakie badania i wizyty warto zaplanować u DOROSŁEGO psa (o profilaktyce szczeniąt można naskrobać inny artykuł)
Z pewnością jesteście u lekarza weterynarii minimum raz w roku, aby zaszczepić psa przeciwko wściekliźnie. Przy tej okazji warto poprosić lekarza o następujące procedury:
- Badanie kliniczne – czyli ogólny przegląd w poszukiwaniu wspomnianych wyżej oznak które mogłyby zaniepokoić. Dodatkowo lekarz wykona pomiar tętna, osłucha tony serca oraz zmierzy ciśnienie co pozwoli wykluczyć choroby kardiologiczne; Takie nieinwazyjne badanie powinniśmy przeprowadzić minimum 2x w roku!
- Palpacyjne badanie ortopedyczne – kolejne nieinwazyjne badanie podczas którego lekarz sprawdzi stan układu ruchu naszego psa. Poprzez próby ruchomości stawów, sprawdzenie tkliwości, badanie odruchów oraz obserwację w ruchu lekarz weterynarii oceni, czy pod kątem ortopedycznym coś powinno nas niepokoić, jeśli tak, lekarz zaleci dodatkowe badania (najczęściej diagnostykę obrazową) w celu postawienia diagnozy.
Regularne badanie ortopedyczne pozwalam nam zareagować szybko na ewentualne anomalie, co często przyczynia się do zahamowania lub zatrzymania powstawania zmian zwyrodnieniowych i degeneracyjnych układu ruchu poprzez wdrożenie odpowiedniego leczenia i rehabilitacji. Warto przeprowadzić to badanie 2x do roku wraz z badaniem klinicznym. - Badanie krwi – prawdziwa kopalnia informacji! Pozwala określić czy takie narządy jak wątroba, trzustka czy nerki działają prawidłowo, czy w organizmie nie panuje stan zapalny oraz czy dieta naszego psiaka jest dla niego odpowiednia. Weterynarz z pewnością podpowie Wam jaki pakiet badań wybrać, szczególnie jeśli Wasz psiak wykazuje jakieś objawy lub cierpi na choroby przewlekłe; badanie krwi może także stanowić uzupełniający element diagnozy.
Jeśli chcecie wyłącznie skontrolować stan zdrowia polecam Wam wykonać morfologię i biochemię krwi. Kontrolne badanie krwi wykonajcie przynajmniej 1x w roku, chyba że lekarz zasugeruje kontrolę częściej
UWAGA – jeśli Wasz pies jest na diecie BARF, lub innej którą bilansujecie samodzielnie, częstotliwość badania krwi pod kątem niedoborów jest nieco większa i powinna wynosić 2 – 6 x w roku w zależności od zaleceń lekarza i dietetyka.
- Badanie moczu – Podobnie jak badanie krwi ma charakter kontrolny. Pamiętajcie że mocz należy pobrać do jałowego pojemnika i dostarczyć niezwłocznie do lekarza weterynarii tak aby mógł być przekazany do laboratorium do 5 godzin od pobrania! Kontrolne badanie moczu powinniśmy wykonać raz w roku.
- Szczepienia ochronne – w Polsce, obowiązkowym szczepieniem jest wyłącznie te przeciwko wściekliźnie i powinniśmy wykonywać je raz w roku.
Szczepienia przeciwko nosówce, parwowirozie i chorobie rubartha są wykonywane u szczeniąt zgodnie z kalendarzem szczepień a dawki przypominające podajemy do 2-3 lata - Ochrona przeciwpasożytnicza – absolutny must have! Pasożyty w psim ciele mogą znacznie uprzykrzyć życie psa oraz prowadzić do ciężkich niedoborów pokarmowych, uszkodzenia tkanek narządów wewnętrznych oraz znacząco wpływać na samopoczucie psa.
W kwestii odrobaczania obserwuję, że psiarze dzielą się na dwa obozy 😉 Jeden z nich odrobacza preparatem zakupionym u weterynarza co 3 miesiące. Drugi team odrobacza rzadziej, lub raczej wtedy gdy jest taka potrzeba. Potrzebę tę określamy na podstawie badań kału (zazwyczaj 3 próbek).
Polecam Wam szczególnie, aby wykonywać badanie parazytologiczne, przedewszystkim dlatego, że zarówno rodzajów pasożytów jak i oddziałujących na nie substancji czynnych jest bardzo wiele. Jedynie po wykonaniu badania możemy precyzyjnie określić jaką substancję czynną podać, aby była ona skuteczna! - Ochrona przeciw pchłom i kleszczom – czyli pasożytom zewnętrznym. Ochrona przeciw kleszczom, ze względu na zarażenie się przez psa chorobami odkleszczowymi, jest niezwykle ważna w profilaktyce.
Zapytaj swojego lekarza weterynarii jakie rozwiązanie będzie dla Twojego psa najlepsze. W przypadku niektórych chorób wewnętrznych lub wrażliwości układu pokarmowego lub alergii skórnej niektóre środki ochrony mogą być dla Was nie wskazane.
Poinformuj także lekarza o tym czy posiadasz inne zwierzęta domowe lub czy mieszkają one w miejscu które pies często odwiedza – niektóre substancje stosowane w ochronie psów mogą być toksyczne dla innych gatunków zwierząt.
Pamiętajcie, że lekarz weterynarii powinien być Waszym głosem rozsądku, jeśli sugeruje Wam dodatkową diagnostykę – zdecydujcie się na nią! To że zgodziliście się wykonać zdjęcie RTG nie obliguje Was do przeprowadzenia żadnej procedury medycznej (np. z zakresu chirurgii ortopedycznej).
Nie bójcie się konsultować! Jeśli otrzymaliście zdjęcia lub wyniki które budzą wątpliwości macie pełne prawo skonsultować je z innym specjalistą lub specjalistami! Zdrowie Waszego psa jest na pierwszym miejscu, macie prawo do rzetelnej informacji i wyjaśnienia wszystkiego co dzieje się z Waszym psem!
Konsultujcie, rozmawiajcie, ciągnijcie za język, słuchajcie wyjaśnień!
A co z innymi specjalistami?
Poza lekarzem weterynarii według mnie, warto odwiedzić następujących specjalistów (minimum raz do roku):
- Dietetyk – który na podstawie obecnej diety psa oraz badań diagnostycznych stwierdzi czy to co zjada nasz zwierzak zapewnia mu wszystkie składniki konieczne do rozwoju i zdrowego życia.
Szczególnie zachęcam Was do konsultacji z dietetykiem jeśli Wasz pies jest alergikiem lub ma problemy z układem pokarmowym.
Dla mnie ważne jest to, aby dietetyk z którym konsultuję swojego psa, nie był związany z żadnym producentem karmy, sami się pewnie domyślacie dlaczego! - Zoofizjoterapeuta – początek konsultacji z fizjoterapeutą psów może wydać się podobny do badania ortopedycznego, jednak obejmie kilka dodatkowych aspektów: szczegółowa analiza ruchu psa, stan i napięcie tkanek miękkich i muskulatury, świadomość ciała psa, szczegółowa analiza aktywności psa.
Dzięki konsultacji z fizjoterapeutą możecie z powodzeniem zapobiec kontuzji, zaplanować program treningowy lub rehabilitacyjny psa oraz dowiedzieć się jak sprawić by ruch nie obciążał a dawał korzyści zdrowotne! - Groomer – tak, nie tylko psy wystawowe mogą skorzystać z wizyty u groomera. Jako właścicielka psa z dłuższą sierścią wiem, że nic tak nie pomaga mi się dokładnie przyjrzeć skórze mojego zwierzaka jak podmuch powietrza z suszarki… Serio, w długiej sierści naprawdę łatwo jest przeoczyć malutki hot-spot, tłuszczaka o grubości 2mm czy zapalony mieszek włosowy. Dlatego zawsze wybieram zaufanego groomera z szeroką wiedzą (nie tylko o tym, jak przystrzyc szatę czy przyciąć pazury) u którego mogę towarzyszyć mojemu psu w trakcie zabiegu.
EDUKACJA WŁASNA
Tutaj będzie krótko, ale nie mniej istotnie.
Waszym obowiązkiem, jako właścicieli, jest poszerzać swoje horyzonty! Nie musicie oczywiście rozpoczynać studiów weterynaryjnych, ale starajcie się stale poszerzać wiedzę z zakresu dobrostanu psów! Każda zweryfikowana przez Was informacja, to szansa na wczesne wyłapanie kłopotów zdrowotnych psa i skuteczne leczenie. Każdy zweryfikowany fakt i świadome leczenie to szansa na prewencję urazów i chorób.
Zachęcam Was, bądźcie odpowiedzialni: Obserwujcie, działajcie profilaktycznie, skonsultujcie, uczcie się!
Powtórzę jeszcze raz jedną kluczową rzecz! Konsultujcie, pytajcie, drążcie temat. Jako specjalista w swojej dziedzinie, powiem w imieniu wielu specjalistów – my bardzo cenimy współpracę, konsultacje, wymianę informacji.
A tutaj odsyłam Was do postów w tematyce psiego zdrowia na naszym blogu:
- https://www.passionblog.com.pl/kilka-slow-o-zywieniu-psa/
- https://www.passionblog.com.pl/po-co-komu-zoofizjoterapia/
- https://www.passionblog.com.pl/jak-zaczac-biegac-z-psem/
- https://www.passionblog.com.pl/suplementy-dla-psow/
- https://www.passionblog.com.pl/psie-potrzeby/
- https://www.passionblog.com.pl/weterynarz-nie-taki-straszny-jak-go-maluja/
- https://www.passionblog.com.pl/raw-mity/
- https://www.passionblog.com.pl/pies-ma-kleszcza-co-robic-jak-zabezpieczyc/