Zwykle, kiedy trafia do nas nowy, czworonożny członek rodziny, mamy pewne wyobrażenie o jego podstawowych potrzebach, które będziemy musieli od teraz zaspokajać. Jedzenie, picie, spacery fizjologiczne… Niektórzy pamiętają jeszcze o takich pozornych „zbytkach” jak zabawki czy wygodne posłanie. Ale kiedy patrzymy na słodkiego, pachnącego mlekiem szczeniaczka, lub dorosłego, doświadczonego adopciaka, większość z nas nie zaprząta sobie głowy tematem przyszłego szkolenia i aktywności umysłowej z pupilem.
Oczywiście, jakieś wyobrażenie na temat wychowania czworonoga każdy z nas ma, ale… no właśnie, „jakieś”, to często okazuje się trochę za mało ?
Psy, jako gatunek, nie wyewoluowały do życia w mieście. Jasne, nasza selektywna hodowla swoje zrobiła, ale nie ulega wątpliwości, że tak naprawdę nasz uroczy szczeniaczek głęboko w środku jest sprawnym, inteligentnym mięsożercą, który świetnie adaptuje się do różnorodnych warunków środowiska. Sukces ewolucyjny gatunku canis lupus nie byłby możliwy, gdyby nie właśnie ta unikatowa elastyczność poznawcza, która pozwala im na nieustanne modyfikowanie swoich wzorców zachowania i schematów myślenia.
No dobrze, wiemy już, że psy są bardzo fascynującym gatunkiem. Ale…
Po co nam to?
Psy naturalnie przystosowane są do długiej i intensywnej aktywności poznawczej. Chętnie uczą się nowych rzeczy, weryfikują stare przyzwyczajenia i nieustannie poszukują „dróg na skróty”. Uczenie się nowych rzeczy obniża ich poziom stresu, sprawia mnóstwo frajdy, buduje pewność siebie. W przypadku maluchów ma to również szczególne znaczenie dla rozwoju poznawczego, tworzenia się nowych struktur mózgowych, pogrubiania kory czołowej. Wspólna aktywność z człowiekiem, właściwie dobrana do potrzeb psa i przewodnika, będzie jednym z filarów stabilnej relacji, opartej na zaufaniu i wzajemnej chęci do współpracy.
Jeśli te wszystkie plusy jeszcze Was nie przekonały, może przekona Was fakt, że w przypadku bardzo wielu psów, brak zorganizowanej aktywności z opiekunem, wcale nie przyczyni się do zwiększonego lenistwa czworonoga. Znudzony psiak po prostu sam poszuka sobie zajęcia. Niestety, zazwyczaj okazuje się, że skutki takich rozrywek niezbyt podobają się ludzkiej części rodziny.
Z tego powodu, warto zainteresować się psimi sportami, dzięki którym będziemy mogli nieustannie, w zorganizowany sposób, stawiać przed naszym psiakiem nowe wyzwania. Wprawdzie nie każdego kręcić będą wyjazdy na zawody i seminaria. Nie każdy psiak będzie również dobrze czuł się w takim trybie życia. Ale psie sporty, to zdecydowanie więcej niż tylko podążanie za zawodniczą sławą! Większość pasjonatów pracy z psami wcale nie zawita na place treningowe i płyty zawodów ? Być może to truizm, ale w przypadku psów rzeczywiście najważniejsza jest dobra zabawa. Psi światek obfituje w wiele opcji, z których można skorzystać, podczas poszukiwania dla siebie i swojego pupila sposobu spędzania wolnego czasu. Warto tu również wziąć sobie do serca, że treningi powinny sprawiać radość każdej ze stron. Bywa więc i tak, że marzenia o rozpoczęciu wymarzonej kariery sportowej, trzeba będzie schować w kieszeń poszukać dla siebie nowej drogi.
Na szczęście, kynologiczny półświatek oferuje mnóstwo możliwości!
Najpopularniejsze dyscypliny sportu, to na przykład:
- Agility – zadaniem duetu pies-przewodnik, jest pokonanie w jak najkrótszym czasie toru przeszkód.
- Obidience oraz rally-o – to sporty, gdzie oceniane jest posłuszeństwo psiaka w przeróżnych kontekstach. Sprawdza się m.in. chodzenie przy nodze bez smyczy, aportowanie przedmiotów, czy zmiany pozycji na komendę.
- Dog-frisbee – sporo tu dyscyplin, ale najogólniej rzecz ujmując, zadaniem duetu zawodniczego jest np. wykonywanie skomplikowanych ewolucji za pomocą specjalnego frisbee, które pies powinien łapać, zgodnie ze wskazówkami przewodnika. W innych konkurencjach ocenianie są np. długość i precyzja rzutu, czy też styl w jakim psiak chwycił dysk.
- Sporty obronne – tutaj też mamy dziedzin i dyscyplin do wyboru, do koloru ? Wspólnym mianownikiem ich wszystkich, jest fakt, że są to sporty, które „wyrosły” na podstawie wyzwań jakie stawiane są przed psami w służbie wojskowej czy policyjnej. Zazwyczaj, sprawdzają posłuszeństwo psiaka w różnych sytuacjach, umiejętność pracy nosem, oraz pracę z pozorantem. Sprawdzić możemy się w takich sportach jak: IGP, mondioring, czy ring francuski. Każdy z nich skupia się na nieco innych elementach pracy z psiakiem, ma inny regulamin i stawia przed psio-ludzkim duetem inne wyzwania.
- Praca węchowa – nosework, detekcja, tropienie sportowe, czy użytkowe… Każdy znajdzie coś dla siebie! Niezaprzeczalnym atutem takiej aktywności jest fakt, iż pies wykorzystuje swój dominujący zmysł, jakim jest węch. Bez względu na to, czy psiak podąża za wonią człowieka, czy goździka lub pomarańczy, jest to efektowny sposób na zmęczenie i zrealizowanie potrzeb psiaka, w najbardziej naturalny dla niego sposób.
- Biegi i marsze – tutaj znajdziemy takie dyscypliny jak canicross, bikejoring czy dogtreking. Zadaniem psio-ludzkiego duetu jest pokonanie wyznaczonej trasy w terenie w przeróżny sposób! Np. przykład podczas canicrossu psiak za pomocą specjalnej uprzęży i linki z amortyzatorem podciąga swoje przewodnika, ułatwiając mu bieg. Podczas zawodów bikejoringowych psiaki ciągną rower zawodnika, a zawody dogtrekkingowe to marsze na orientację, gdzie psio-ludzki duet ma za zadanie odnaleźć zaznaczone na mapce punkty orientacyjne.
- Dog-dancing – stosunkowo młoda dyscyplina w Polsce. Zadaniem par psio-ludzkich jest wykonanie wcześniej zaplanowanej choreografii odpowiednio dobranej do ulubionej muzyki. Tańczą zarówno ludzie, jak i psiaki, wykonując przeróżne kroki i sztuczki, zgodnie z sugestiami przewodników.
Oczywiście, to tylko nieliczne, z niezliczonej liczby dyscyplin spośród których możemy wybierać. Gorąco zachęcamy do zapoznania się w tematem – każdy człowiek i pies znajdzie coś dla siebie! A naprawdę warto – wcale nie dla medali i sławy, a właśnie dla siebie, swojego psa i naszej relacji z pupilem ?